ADAPTACJA W PRZEDSZKOLU – poradnik dla Rodziców/Opiekunów
Pójście do przedszkola to jeden z przełomowych momentów w życiu dziecka. Po raz pierwszy znajdzie się ono poza domem na kilka godzin, pozbawione towarzystwa rodziców. Wiele maluchów szybko akceptuje nową sytuację i łatwo przyzwyczaja się do zaistniałych warunków. Czasem jednak adaptacja dziecka w przedszkolu trwa nieco dłużej. Jak pomóc mu przystosować się do zmian?
Adaptacja przedszkolna i czas jej trwania uzależnione są od usposobienia dziecka. Nie należy jednak kierować się zachowaniem malucha w domu, gdyż nie zawsze odzwierciedla ono jego faktyczny charakter. Dzieci, które są ruchliwe, śmiałe i wesołe w towarzystwie bliskich, w nowej sytuacji mogą być nieśmiałe, wycofane i płaczliwe. Rolą rodziców jest odpowiednie przygotowanie malucha oraz zapewnienie mu wsparcia i otuchy.
Adaptacja w przedszkolu przebiegnie szybciej, jeśli dziecko upewni się, że znajduje się w placówce tylko przez jakiś czas w ciągu dnia. Niezwykle ważne jest złożenie obietnicy, że odbierze się pociechę o określonej godzinie i jej dotrzymanie. Spóźnienie lub pozostawienie malucha na dłużej może skończyć się traumą i niechęcią do dalszego pobytu w placówce.
Trudna adaptacja dziecka w przedszkolu może wynikać z długiego procesu rozstawania się . Rodzice powinni starać się jak najszybciej odejść, wcześniej okazując uczucia maluchowi i potwierdzając godzinę przybycia. Długie uściski i przytulania nie są dobre dla dziecka, gdyż finalnie sprawiają mu jeszcze większą przykrość.
Płacz malucha jest rzeczą normalną i nie należy przywiązywać do niego zbyt dużej wagi. Rodzice nie powinni również rezygnować z pozostawienia pociechy w przedszkolu, nawet jeśli jej rozpacz wydaje się być niemożliwa do zniesienia. Maluch szybko zorientuje się, że w ten sposób może wpływać na mamę lub tatę i zacznie stosować tego typu rozwiązania za każdym razem.
Jak przebiega adaptacja dziecka 3-letniego do przedszkola?
Proces adaptacji trzylatka w dużej mierze wynika z jego kontaktów z rodzicami oraz dotychczasową stycznością z rówieśnikami. Jeśli była ona niewielka, a opiekunowie wykazywali się wobec dziecka nadopiekuńczością, maluch może potrzebować więcej czasu na przyzwyczajenie się do nowych warunków.
Ile trwa adaptacja w przedszkolu?
Jest to kwestia indywidualna, uzależniona od fazy rozwoju, w której znajduje się dziecko. U niektórych może potrwać kilka dni, u innych kilka miesięcy, a niektóre maluchy nigdy nie przyzwyczają się do nowych warunków. Ważne, aby w żaden sposób nie przymuszać pociechy ani nie wywierać na niej presji. Codzienny płacz w przedszkolu z dużym prawdopodobieństwem będzie działał stresująco dla rodzica, ale należy pamiętać, że dziecko samo musi przyzwyczaić się do sytuacji.
Pierwsze dni w przedszkolu – o czym warto wiedzieć
– Rodzice muszą być pewni swojej decyzji o posłaniu dziecka do przedszkola. W obecności dziecka nie powinni poddawać w wątpliwość tego, czy dobrze czy źle robią. Dziecko momentalnie wyczuje nasze wahanie, co z pewnością nie pomoże mu w adaptacji.
– Mów pozytywnie o przedszkolu, ale nie idealizuj go zanadto. Przedstaw je jako przyjemne miejsce, w którym będzie spotykał się z rówieśnikami i uczył mnóstwa nowych rzeczy.
– Opowiedz dziecku o tym jak sam chodziłeś do przedszkola w dzieciństwie. Co wspominasz najmilej?
– Jeśli to możliwe, rozsądnym pomysłem, jest odprowadzanie dziecka w tych pierwszych dniach przez tatę z uwagi na mniejszą dozę emocjonalności, która często towarzyszy relacji z matką.
– Nie przedłużaj pożegnań i nie roztkliwiaj się przy dziecku.
– Nie zabieraj dziecka do domu, kiedy płacze przy rozstaniu. Jeśli zrobisz to chociaż raz, będzie wiedziało, że łzami można wszystko wymusić.
– Początkowo odbieraj dziecko wcześniej i stopniowo wydłużaj jego pobyt.
– Zapewniaj dziecko, że wrócisz po niego, podając porę przybycia, np. po obiedzie. Niezwykle istotne jest spełnianie tych umów od samego początku. To budzi zaufanie i dziecku łatwiej rozstać się z rodzicem, który każdorazowo przychodzi po niego w ustalonym czasie.
– Jeśli to możliwe przez początkowy okres nie przychodź po dziecko jako ostatni!
– Zadbaj o wygodne ubranie dziecka. Pozostaw w szafce w szatni dodatkowe ubrania na zmianę.
– Nie zmuszaj dziecka do tego by zawsze od razu opowiadało o tym, co wydarzyło się w przedszkolu. Z czasem maluch sam zacznie opowiadać o swoich przeżyciach.
– Warto nawiązać kontakt z wychowawcą grupy. Nauczyciel chętnie poinformuje rodzica o tym się zachowywało, jak radzi sobie podczas zabaw z rówieśnikami.
– W żadnym wypadku nie straszmy dziecka przedszkolem, stosując ostrzeżenia typu:„Jak nie będziesz mnie słuchał, to w przedszkolu Cię nauczą”itp.
– Nastaw się pozytywnie – zarażaj dziecko optymizmem.
– Nie miej wyrzutów sumienia, że „zostawiasz” dziecko.
– Pamiętaj, że płacz jest normalną reakcją na zmianę i rozstanie, często nie trwa tak długo jak nam się wydaje.
– Nie poddawaj się po kilku pierwszych, „płaczliwych” dniach – trudne emocje w tych dniach są naturalne i trzeba je zaakceptować.
– Zaufaj wychowawcom przedszkolnym, którzy są specjalistami w swoim fachu.
– Skup się na korzyściach, które dzięki przedszkolu zyska Twoje dziecko.
– Weź pod uwagę fakt, że rozłąka i tak kiedyś nastąpi – dziecko pójdzie do szkoły, a przygotowanie do niej zdobywa właśnie w przedszkolu.
– Pamiętaj! Każda zmiana daje szansę na rozwój. Zdobyte w przedszkolu doświadczenia są jedyne w swoim rodzaju. Grupa przedszkolna daje możliwość poznania podstawowych zasad życia w społeczności. Zasady obowiązujące w kontaktach z ludźmi musi poznać każdy i przedszkole bardzo się w tym przydaje.
Czynniki, które ułatwiają adaptację:
– Racjonalne podjęcie decyzji.
– Pozytywne myślenie o placówce (zaufanie do personelu).
– Poznanie placówki przez dziecko.
– Pozytywne doświadczenia przebywania dziecka bez mamy – z innymi dorosłymi.
– Umożliwienie kontaktu z innymi dziećmi.
– Usamodzielnienie dziecka.
– Jasne ustalenie reguł i konsekwencja w ich przestrzeganiu.
– Stopniowe przyzwyczajenie dziecka do placówki.
– Akceptacja dziecka i zrozumienie jego stresu, wspieranie dziecka.
– Okazywanie spokoju, poczucia bezpieczeństwa podczas rozstania.
– Czas na bycie z dzieckiem po odebraniu z przedszkola.
– Ujednolicenie rytmu życia w przedszkolu i domu.
Adaptację natomiast utrudnia:
– Niepewność decyzji.
– Brak zaufania do placówki, podejrzliwość wobec personelu.
– Wyrzuty sumienia, niepokój, lęk, poczucie zagrożenia.
– Nieznajomość placówki.
– Brak jasnych reguł, zmienność.
– Traktowanie dziecka przedmiotowo.
– Brak doświadczeń społecznych w kontaktach z innymi dorosłymi i dziećmi.
– Nadopiekuńczość, wyręczanie dziecka w czynnościach związanych z samoobsługą.
– Złe przyzwyczajenia dziecka.
–Rzucenie na głęboką wodę –pobyt dziecka w przedszkolu w pełnym wymiarze godzin.
– Straszenie przedszkolem, paniami…
– Pośpiech, zdenerwowanie, spóźnianie – brak czasu na rozmowę z dzieckiem.
– Brak zrozumienia dla trudnych zachowań dziecka, obrażanie się na dziecko, odrzucanie.
Niepubliczne Przedszkole Promyczek w Oświęcimiu